1 Mayıs 1977’yi her yıl anıyoruz ama yeni nesil Niyazi Darı’yı tanımıyor. Niyazi, 1 Mayıs 1977’de İstanbul-Taksim’de katledilen devrimciler arasında yer alan bir arkadaşımızdı. Ankara’da Gazi Eğitim’de okuyan Niyazi Darı bu okuldaki Devrimci Gençlik hareketi ve mücadelesinin bir sıra neferiydi.
Demirel’in Başkanlığında 1975’te kurulan 1. MC hükümeti ülkeyi giderek derinleşen ekonomik ve siyasal krize sokmuştu. Hükümet giderek derinleşmesine ortam hazırladığı bu kriz ve yükselmesini önleyemediği halk muhalefetinin etkisi nedeniyle 5 Haziran 1977 tarihinde erken genel seçime gitme kararı almak zorunda kalmıştı. Seçim yaklaştıkça ana muhalefet konumundaki Ecevit CHP’sinin tek başına iktidara gelme ihtimali artıyordu. Bu arada faşist saldırılar karşısında direnmekten vaz geçmeyen devrimci gençliğin mücadelesi egemen çevrelerin beklentisinin aksine sürekli gelişiyordu. Bu arada DİSK de işçi sınıfı içinde durmadan büyüyordu.
Soğuk Savaşın devam ettiği bu dönemde ABD emperyalizmi NATO’nun güneydoğu kanadını oluşturan Türkiye’de halk güçlerinin gelişme içinde olmasından fazlasıyla rahatsızdı. Solun yükselişini önlemek, gelişmesini tersine çevirmek istiyordu. Emperyalist güçler, genel seçime doğru gidilen Türkiye’de uzun yıllar sonra ikinci kez kutlanacak olan 1 Mayıs İşçi Bayramını kana bulayarak ülkede kaos ve halkta yılgınlık yaratmayı ve böylece kitlelerin soldan uzaklaşmasını sağlayarak, devrimci gelişmenin önünü kesmeyi amaçlamaktaydı. 1 Mayıs 1977’de Taksim Meydanında emperyalistlerin istihbarat örgütleri ve onların uzantıları tarafından yaratılan bu katliam sırasında öldürülen devimcilerden birisi de Niyazi Darı’ydı.
Niyazi ile Alanya Lisesinde aynı dönemde okumuştuk. Lisede iken sol eğilimli bir arkadaşımızdı. Ankara’da Gazi Eğitim’i kazanmıştı ama okul MC hükümetinin desteğiyle faşistler tarafından işgal edilmişti. Okula gidemeyen devrimci öğrenciler bu faşist işgale karşı hem hukuk alanında hem de kitlesel olarak mücadele yürütüyorlardı. Güç koşullarda sürdürülen bu mücadele içinde yer alan Niyazi 1 Mayıs mitingine katılmak için Devrimci Gençlik grubuyla birlikte İstanbul’a gitmişti. Miting sırasında saldırıyı hazırlayan faşist güçlerin yarattığı panik ortamında kitle Kazancı Yokuşu’na sürüklenerek o noktada asıl katliam gerçekleştirildi. Kazancı Yokuşu’nda katledilen devrimcilerden birisi de Niyazi Darı’ydı.
Niyazi Darı ölümünden sonra memleketi olan Alanya’da toprağa verildi. Alanya’da devrimcilerin tören yapmasını engellemek için polis Niyazi’nin cenazesini kaçırdı. Ama devrimciler Alanya sokaklarında Niyazi’nin sloganlarını haykırmaktan, onun söylediği marşları söylemekten ve yürümekten vazgeçmediler. Yüzlerce devrimci Alanya’yı bir uçtan öbür uca kat ederek Niyazi’nin katlini protesto etti ve mezarı başında Devrim andı içerek görevlerini yaptılar.
Niyazi Darı ve onun gibi mütevazı devrimciler unutulmamalı…
Mehmet Ali Yılmaz
