ODTÜOrmanına saldıranlar ve saldırıya ortaklık edenler hakkında suç duyurusunda bulunuldu
CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ANKARA
İHBAR ve ŞİKAYETTE
BULUNAN : Ahmet Demirtaş, Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği adına yönetim kurulu üyesi (adres başlıkta ve sayfa altındadır) GSM: 0505 803 25 59
SANIKLAR : 1- Melih Gökçek, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı.
2- Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili dairesinin yetkilileri.
3- Orman ve Su İşleri Bakanlığı yetkilileri.
4- Orman Genel Müdürlüğü yetkilileri.
SUÇ : Orman Kanununa muhalefet ve Görevi kötüye kullanmak
SUÇ TARİHİ : 18.10.2013 gününden bu yana halen sürmektedir.
SUÇ YERİ : ODTÜ ormanı.
AÇIKLAMA : 1- Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Eskişehir yolu ile Konya yolu arasında yapımı fiilen başlatılan bağlantı yolu güzergahının bir bölümü ODTÜ Ormanı’ndan (Atatürk Ormanı’ndan) geçmektedir. ODTÜ Ormanı, bozkır ortasında emekle oluşturulan, 50 yaşını aşmış ve orman ekosistemi özellikleri göstermeye başlayan, büyük bir duyarlılıkla korunması gereken bir alandır. Sadece ODTÜ için değil, Ankara için de başta insan/toplum sağlığı olmak üzere, rekreasyon, estetik, erozyon önleme ve toprak koruma işlevleri, flora ve fauna varsıllığı ile son derece önemli bir alanın kısmen de olsa yok edilmesi söz konusudur.
6 Mart 1995 tarihinde 1. Derece Sit Alanı ilan edilen ODTÜ Ormanı’ndan geçirilecek yol için, bir anda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından yapılaşma onayı verilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından bağlantı yolu projesine dayanak oluşturması amacıyla hazırlanan ODTÜ Koruma Amaçlı İmar Planı ise jet hızıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 4 Ekim 2013 tarihinde onaylanmıştır. İmar Planına itiraz süresi bile dolmadan (4 Kasım 2013), Kurban bayramının son gününde Ankara Büyükşehir Belediyesince ağaç kesme ve yol inşaatını fiilen yürütme “baskını” yapılmıştır. Yapılan işlemler bütünüyle yasaya aykırı ve suçtur.
2- Şöyle ki; gerekli bütün izinleri aldıklarını belirten Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek mevzuatı bilmezden gelmektedir. ODTÜ Ormanı olayında gözden kaçırılmak istenen son derece önemli bir olgu; ODTÜ Ormanı’nın belediyenin görev yetki alanındaki her hangi bir park değil, orman rejimine bağlı, “orman sayılan” bir alan olduğudur. Bu nedenle ODTÜ Ormanı’nda yapılan ve yapılacak olan her türlü iş ve işlem başta 6831 sayılı Orman Kanunu olmak üzere ilgili mevzuata uygun olmak zorundadır. Dolayısıyla da Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) görev, sorumluluk ve yetkileri yok sayılamaz.
3- Anayasa’nın 169. Maddesine göre; “(…) Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir. Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz. Devlet ormanları kanuna göre, Devletçe yönetilir ve işletilir. Bu ormanlar zamanaşımı ile mülk edinilemez ve kamu yararı dışında irtifak hakkına konu olamaz. (…)”
Ormanların devletçe gözetiminin düzenlenmesi ise 6831 sayılı Orman Kanunu ile yapılmıştır. Bu Kanun’un 1. Maddesinde “orman” tanımı yapılmıştır: “Tabii olarak yetişen veya emekle yetiştirilen ağaç ve ağaççık toplulukları yerleriyle birlikte orman sayılır.” Tanımın devamında ise orman sayılmayacak yerler sıralanır.
3 hektardan büyük ağaç ve ağaççık toplulukları, Orman Kanunun gereğince, mülkiyeti kime ait olursa olsun “orman” sayılmak durumundadır. 6831 sayılı Orman Kanunun 4. Maddesine göre ormanlar mülkiyet bakımından;
A) Devlet ormanları
B) Hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlar
C) Hususi ormanlar
olmak üzere üçe ayrılmıştır.
Söz konusu orman arazisinin sahibi durumunda olan ODTÜ, bu Kanun kapsamında “Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müessesesi” dir. Dolayısıyla ODTÜ Ormanı da Orman Kanunu’nun 4. maddesi (B) bendine göre Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlar statüsündedir. Zaten bu statü ile resmen tescil edilmiştir.
4- 25 Nisan 2002 tarihli 24736 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe giren “Özel Ormanlarda ve Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlarda Yapılacak İş ve İşlemler Hakkındaki Yönetmelik” ile özel kişi ve kurumlarla kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlara ait ormanlarda iş ve işlemlerin nasıl yürütüleceği; bu ormanların tesisi, kadastrosu, 2B uygulaması, orman amenajman planlarının yapılması – uygulanması ve takibi, bu ormanlarda verilecek izinler vb. düzenlenmiştir.
Bugün ODTÜ Ormanı olarak bilinen alan 1957 yılından başlayarak ODTÜ ve Orman Genel Müdürlüğü işbirliği ile ağaçlandırılan bir alandır. ODTÜ arazisinde ağaçlandırma çalışmaları değişik zamanlarda da sürdürülmüş ve ağaçlandırılan alan artmıştır. Dolayısıyla “emekle yetiştirilen” bir orman olduğunu ileri sürebiliriz.
11 Mart 1985 tarihinde OGM ve ODTÜ Rektörlüğü arasında imzalanan protokol ile ODTÜ Ormanı’nda 6831 sayılı Orman Kanunu hükümlerinin uygulanması kayıt altına alınmıştır.
1997-1998 ve 1999 yıllarında Orman Genel Müdürlüğünce görevlendirilen 81. Orman Kadastro Komisyonu tarafından alanda orman sınırlandırma ve 2B uygulaması çalışmaları yapılmıştır. 27 Nisan 2001 tarihinde ise “Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Orman” olarak ilan edilmiştir. ODTÜ Ormanı tapu kadasto kayıtlarına paralel olarak 3 parça halinde işlem görmüş ve 3 parça halinde “orman” olarak tescil edilmiştir. ODTÜ-1 Ormanı 2077,7820 ha, ODTÜ-2 Ormanı 62,0054 ha, ODTÜ-3 Ormanı 1088,5844 ha olarak ölçülmüştür. Bölgede ODTÜ’nün yanı sıra Hacettepe Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, TRT ve PTT’ye ait ormanlar da “Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Orman” olarak ilan edilmiştir.
5- Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından tecavüz edilen alan ODTÜ-1 Ormanı içerisinde kalmaktadır. Tapu kayıtlarında Ankara İli, Çankaya İlçesi, Merkez Beldesi (Önceki yıllarda Karakusunlar Köyü olarak geçmektedir) 245 Nolu Parseldir.
Kısacası, ODTÜ Ormanı, bir kent parkı değildir. Mevzuatımıza ve bugüne değin alanla ilgili yapılan işlemlere göre “orman sayılan” bir alandır. Dolayısıyla da Anayasa’nın 169. Maddesine ve 6831 sayılı Orman Kanunu’na tabidir. Burada yapılacak her türlü iş ve işlem öncelikle Orman Kanunu’na uygun olmak zorundadır.
Orman Genel Müdürlüğü tarafından ilk 10 yıllık uygulama dönemi (1995-2004) için Orman Amenajman Planı yapılmıştır. İkinci 10 yıllık uygulama dönemi için (2007-2016) yenilenen Orman Amenajman Planı halen yürürlüktedir.
6- 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 45,46,47,48 ve 49. Maddeleri doğrudan “Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlar” ile ilgilidir.
Madde 46 – Amme müesseselerine ait ormanlar (…) amenajman planlarına göre işletilir ve idare olunur. Bu planlara riayeti orman idaresi kontrol eder. (…)
Madde 47 – Amme müesseselerine ait ormanlar parçalanarak, şahıslara veya müesseselere toprağı ile birlikte devir ve temlik edilemez.
Madde 48 – Amme müesseselerine ait ormanların idaresi ve muhafazası devletin kontrol ve murakabesi altında bu kanun hükümlerine göre sahiplerine aittir.
Madde 49 – Devlet ormanlarına ait 14, 17, 18, 19, 20, 21, 41, 42 nci maddelerin hükümleri, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlar hakkında da tatbik olunur.
Atıfta bulunulan 14. Madde’nin “A” fıkrası uyarınca “Yetişmiş veya yetiştirilmiş fidanları kesmek, sökmek, ekim sahalarını bozmak, yaş ağaçları boğmak, yaralamak, tepelerini veya dallarını kesmek veya koparmak veya ağaçlardan yalamuk, pedavra hartama çıkarmak”, “B” fıkrası uyarınca “Dikili yaş veya kuru ağaçları kesmek veya bunları kökünden sökmek” YASAKTIR…
7- 41. Madde de ise “Herhangi bir suretle satışı yapılmış orman emvali, bedeli ödenmeden veya karşılığı banka teminat mektubu veya Devlet tahvili temin edilmeden, damgaya tâbi olanlar damgalanmadan ve gayri mamûl orman emvali nakliye tezkeresi alınmadan, yarı mamûl ve mamûl orman emvali fatura veya sevk irsaliyesi olmaksızın nakledilemez. Bunlar için düzenlenecek belgelerde emvalin adedi, cinsi, nevi, vasfı, ebadı, miktarı, bedeli, hareket tarihi ve saati ile mesafe dikkate alınarak tanınan geçerlilik süresi gösterilir.
Nakliye tezkereleri mal sahibinin istediği yere ve taşıyıcının taşıma imkanlarına göre müddetli olarak verilir.
Malın ilk götürüldüğü yerlerden başka yerlere taşınmasında, taşıyanın eski nakliyeyi mal mevcuduna göre yeniletmesi lazımdır. (…) Yukardaki hadleri aşan miktar, bütün fazlalığa şamil olmak üzere kaçak sayılarak idarece müsadere olunur.” hükümleri yer almaktadır.
8- 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 17. Maddesi, devlet ormanlarında yapılacak her türlü tesise verilecek izinlerle ilgilidir. Bugüne değin defalarca değiştirilen; her değişimde verilecek izin kalemi ve kapsamı genişletilen 17. Madde’nin 3. ve 4. Fıkraları şöyledir:
(Değişik fıkra: 22/5/1987 – 3373/7 md.; İptal: Ana. Mah.nin 17/12/2002 tarihli ve E.:2000/75, K.:2002/200 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 17/6/2004-5192/1 md.) (Değişik birinci cümle: 25/6/2010-6001/33 md.)Savunma, ulaşım, enerji, haberleşme, su, atık su, petrol, doğalgaz, altyapı, katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesislerinin; baraj, gölet, sokak hayvanları bakımevi ve mezarlıkların; Devlete ait sağlık, eğitim ve spor tesislerinin ve bunlarla ilgili her türlü yer ve binanın Devlet ormanları üzerinde bulunması veya yapılmasında kamu yararı ve zaruret olması halinde, gerçek ve tüzel kişilere bedeli mukabilinde Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilebilir. Devletçe yapılan ve/veya işletilenlerden bedel alınmaz. Bu izin süresi kırk dokuz yılı geçemez. Bu alanlarda Devletçe yapılanların dışındaki her türlü bina ve tesisler iznin sona ermesi halinde eksiksiz ve bedelsiz olarak Orman Genel Müdürlüğünün tasarrufuna geçer. Söz konusu tesisler Orman Genel Müdürlüğü veya Çevre ve Orman Bakanlığı ihtiyacında kullanılabilir veya kiraya verilmek suretiyle değerlendirilebilir. İzin amaç ve şartlarına uygun olarak faaliyet gösteren hak sahiplerinin izin süreleri; yer, bina ve tesislerin rayiç değeri üzerinden belirlenecek yıllık bedelle doksan dokuz yıla kadar uzatılabilir. Bu durumda devir işlemleri uzatma süresi sonunda yapılır. Verilen izinler amaç dışında kullanılamaz.
(Ek fıkra: 23/9/1983 – 2896/10 md.; İptal: Ana. Mah.nin 17/12/2002 tarihli ve E.:2000/75, K.:2002/200 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 17/6/2004-5192/1 md.)Yukarıdaki fıkrada belirtilen bina ve tesislerin hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlarda veya hususi ormanlarda yapılmak istenmesi halinde de Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilebilir. Bu takdirde kullanım bedeli, süresi, yapılan bina ve tesislerin devri gibi hususlar genel hükümlere uygun olarak taraflarca tespit edilir.
9- 645 Sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2. Maddesinin 1. Fıkrasının “A” Bendi gereğince “Ormanların korunması, geliştirilmesi, (…) konularında politikalar oluşturmak” Orman ve Su İşleri Bakanı’nın görevidir.
3234 sayılı “Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” un 2. Maddesinin “A” Fıkrasında Orman Genel Müdürlüğü’ne “Orman kaynaklarını; ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel faydalarını dikkate alarak, bitki ve hayvan varlığı ile birlikte, ekosistem bütünlüğü içinde idare etmek, (…) katılımcı ve çok amaçlı şekilde planlamak, usulsüz müdahalelere (…) karşı korumak (…)” görevi verilmiştir.
Aynı Kanun’un 8. Maddesi “B” Fıkrası ise “(…) sahipli yerlerdeki kesim işlerini, devletten başkasına ait ormanların denetim ve kontroluna ait iş ve işlemlerin yapılmasını sağlamak” OGM Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı’nın görevidir.
10- Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca ODTÜ Ormanından geçirilecek olan bağlantı yolu için bir izin verilmiş midir? Verilmiş ise verilen izin kaç hektarlık alanı kapsamaktadır? Söz konusu ormanın sahibi olan ODTÜ ile kullanım bedeli, kullanım süresi, yapılan yolun ODTÜ’ye devri gibi konular taraflarca tespit edilmiş midir? Bu soruların yanıtı bilemiyoruz. Açıktır ki, yol güzergahı alanının Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne geçirilmesi (mülkiyet devri) yasal olarak olanaklı değildir: ancak kırk dokuz yıllığına izin verilmesi söz konusudur.
Öte yandan kaç hektarlık alanın yol güzergahı için yıkıma uğrayacağı da kesinleştirilmemiş görünmektedir. Kamuoyuna yansıdığı kadarıyla, şu aşamada bile projenin değiştirilmesi, bir bölümünde tünel yapılıp yapılmayacağı tartışılmaktadır. Sanırız alanı belirsiz bir proje ile Orman ve Su İşleri Bakanlığından izin alınamaz –ki yasaya aykırı bir durum olur.
11- Sonuç olarak; yol güzergahı geçirilen alan her durumda orman rejimine tabidir. Mülkiyet devri değil, izin söz konusudur. Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca izin verilmiş olsa bile –ki bunu bilemiyoruz- ODTÜ Ormanında yol inşaatı dışında ormanla ilgili yapılacak iş ve işlemler Orman Kanunu’na tabidir: Orman Genel Müdürlüğü gözetimi ve onayı ile orman sahibi ODTÜ tarafından yapılmalıdır. Ankara BB’nin ağaç kesme ve başka yerlere taşıma yetkisi olamaz.
Yapılacak yol için Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ODTÜ’den izin alması ya da ODTÜ’nün Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne izin vermesi değil, orman sahibi olarak ODTÜ’nün Orman Genel Müdürlüğü’nden izin alması gerekir. Böylesi bir izin için ise; kesilecek ağaçların yer (bölme ve bölmecik), cins/tür ve hacimlerinin plan verilerine göre gösterileceği Olağanüstü Hasılat Etası Raporu hazırlanması ve Raporun onaylanması zorunludur.
Uygulama aşamasında ise kesilmesi öngörülen ağaçların birer birer damgalanması, Dikili Kesim Zabıtnamesi hazırlanması; kesilen ağaçların alandan çıkarılıp başka yerlere taşınabilmesi için ise Nakliye Tezkeresi düzenlenmesi gerekir. Usulüne uygun kesilip nakil edilmeyen orman ürünleri, kolluk kuvvetleri tarafından yakalandığında “kaçak” işlemi görür. Ağaçların sökülüp başka yere taşınması da izin alınmasını ve Nakliye Tezkeresi düzenlenmesini gerektirir.
Bu iş ve işlemler tamamlanmadan her kim olursa olsun bir ağaç kesmek bile suçtur: Alenen suç işlenmiştir. Bu itibarla sayın makamınıza ihbar ve şikayette (suç duyurusunda) bulunuyoruz.
SONUÇ ve İSTEK : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
a) Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek 6831 sayılı Kanun’un 14/A, 14/B, 41, 42 ve 49. Maddeleri ve 25 Nisan 2002 Tarihli 24736 Sayılı Resmi Gazete’de Yürürlüğe Giren “Özel Ormanlarda ve Hükmi Şahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlarda Yapılacak İş ve İşlemler Hakkındaki Yönetmelik” uyarınca SUÇ sayılan fiilleri gerçekleştirmişlerdir. Orman Kanununa Muhalefet suçlarını işlemişlerdir.
b) Orman ve Su İşleri Bakanlığı;
- 1. Anayasa’nın 169. Maddesi,
- 2. 645 Sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2. Maddesinin 1. Fıkrasının “A” Bendi,
c) Orman Genel Müdürlüğü de 3234 Sayılı Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un 2. Maddesi’nin “A” Bendi ve 8. Maddesinin “B” Bendi uyarınca Kamuoyunun gözü önünde, yazılı ve görsel basından neredeyse anlık olarak izlenebilen bu suçlar karşısında kendisine verilmiş görev ve sorumlulukları yerine getiremeyen ve yetkilerini kullanmayan/kullanamayan Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü ve ilgili birimleri “görevi ihmal” suçu işlemişlerdir.
Sanıklar hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak; haklarında kamu davasının açılmasını sağlamak amacıyla, ihbar ve şikayette (suç duyurusunda) bulunuyoruz. Gereğini arz ederiz. 27.11.2013
İhbar ve Şikayette Bulunan
Ahmet Demirtaş
Dernek Yön. Kur. adına
